چوب مصنوعی و تقابل آن با پلی یورتان همیشه پیروز

شرکت بازرگانی سکات با ارائه درب‌های ضد آب پلی یورتان اقتدار چندین ساله چوب مصنوعی و سازه‌های تولیدشده با آن را در هم شکست و امروزه مقتدرانه به سمت فتح بازارهای جهانی درحرکت است.

تجهیزات و درب‌های ساخته‌شده از چوب مصنوعی باهدف رقابتی تنگاتنگ با چوب طبیعی وارد بازار شدند، اما طولی نکشید که حریف سرسخت‌تری برای آن‌ها با نام پلی یورتان وارد چرخه تولید شد و توانست ویژگی‌هایی به‌مراتب برتر را ارائه دهد.

با محدود شدن منابع توجه به بازیافت و استفاده مجدد از دورریزهای صنعتی و خانگی مورد توجه بسیاری از مسئولین قرار گرفت، در همین حین بود که چوب مصنوعی با تمام مزایای و خصوصیات ذاتی‌اش به‌عنوان عنصری تازه متولد شده به همگان معرفی گشت و به سرعت نیز مراحل شکوفایی خود را در انواع سازه های ساختمانی طی نمود.

ولی پلی یورتان اجازه نداد تا این ابهت و شکوه چندان به طول بی‌انجامد و با حضور موفقش میدان را با ابراز وجودی همه جانبه از رقبا خالی نمود.

در این مطلب سعی می‌کنیم به مقوله چوب مصنوعی از زوایای مختلف بپردازیم و در همین حین نیز دلایل کیفیت بالای پلی یورتان و درب‌های ساخته‌شده با آن را بازگو نماییم.

معرفی کامل چوب مصنوعی:

با مقایسه‌ای هرچند اجمالی بین هزینه تولید و تأمین مواد اولیه با مخارج بازیافت کالاهای استفاده‌شده، مقوله بازیافت را بسیار مقرون‌به‌صرفه‌تر می‌یابیم و به علت حفاظت و حراستی که در این بین از منابع طبیعی حاصل می‌شود، به‌راستی آن را عملکردی آرمان‌گرایانه و اصولی در نظر می‌آوریم. هیچ روش دیگری مانند بازیافت پسماندها که دارای صرفه اقتصادی بوده و هم توانایی پاسخگویی به نیاز تعداد کثیری از افراد را داشته باشد، تاکنون یافت نشده است.

هزینه تامین مواد اولیه در حال حاضر برای بسیاری از کشورها سخت و طاقت‌فرسا است و نیازهای جوامع آن‌ها نیز درحال گسترش بوده و تنوع طلبی روز به روز وسعتی فزون‌تر می‌یابد. در این راستا دستیابی به منابعی که بتواند پاسخگوی این جمعت نیازمند باشد، یک رویکرد جدی است.

 چوب مصنوعی به راحتی توانسته به جایگزینی باکیفیت برای چوب تبدیل شود و با زیبایی بی‌حدوحصر خود درخواست‌های مشتریان با تنوع بالا را جوابگویی نماید. دکوراسیون داخلی ساختمان‌ها بسیار از این نوع چوب بهره می‌برند و قالب‌های مختلف آن توانسته اند، هر یک زینتی متناسب را ارائه دهند. ترکیب خرده‌های چوب، کاغذ و پلاستیک که ساختار چوب مصنوعی را می‌سازند به این محصول رفتاری شبیه به چوب اما بافتی منسجمتر را بخشیده است.

ویژگی‌های متمایز چوب مصنوعی سبب شده کاربردهای این دست‌آورد، وسیع باشد و اکنون بتوان بر روی توانایی آن به عنوان مانعی عالی در برابر قطع درختان حساب بازنمود و بدین روش از طبیعت بکر خدادادی مراقبت کرد. ولی به‌هرحال وجود قطعاتی هرچند کوچک از چوب، بافت آن‌ها را در مقایسه با پلی یورتان دارای ضعف‌های متعددی می‌نماید. به‌گونه‌ای که اگر به قیاس درب‌های ساخته‌شده با چوب مصنوعی و درب‌های ضد آب پلی یورتان بپردازیم، خواهیم دید که مقاومت پلی یورتان به هیچ وجه در چنین درب‌هایی یافت نمی‌شود و عدم بازیافتشان نسبت به بازیافت پذیری درب‌های پلی یورتان خود معضل بزرگ دیگری برای طبیعت محسوب می‌گردد.

انواع چوب مصنوعی موجود در بازار:

فرآورده‌های مختلفی از چوب مصنوعی اکنون در دسترس است که علاوه بر ساختار و میزان کیفیت از نظر طراحی و تنوع مدل نیز توانسته اند، نیازهای صنایع مختلف را به‌خوبی پاسخگویی نمایند.

نئوپان اولین نسل چوب مصنوعی:

 نئوپان اولین نسل چوب مصنوعی و کم مقاوم‌ترین و سست‌ترین و شکننده‌ترین نوع آن است که اگرچه روکش‌های ملامینه، لعاب و چوب را در بسیاری مواقع به خدمت گرفته اما بافت نامتراکمش فقط به آن اجازه می‌دهد در محیط‌هایی که نیازی به تحمل فشار نیست، حضور یابد و دیگر عرصه‌ها را به همنوعان مقاوم‌ترش واگذار نماید.

MDF   دومین نسل چوب مصنوعی:

 MDF یک فیبر با تراکم متوسط، سازه‌ای است که دوام و پایداری خود را مدیون رزین به کاررفته در آن و تولیدی بر مبنای تحت دما و فشار بالا است. البته روکش نیز در نقش محافظتی خوب ظاهرشده و بر دوام و صد البته زیبایی آن افزوده است. صنایع مبل، دکوراسیون، سرویس خواب و … به صورت گسترده از این نوع چوب مصنوعی بهره می‌برند.

HDF   سومین نسل چوب مصنوعی:

در رتبه بعدی HDF قرار می‌گیرد و به علت چگالی و دانسیته بالاتر به نماهای خارجی ساختمان‌ها نیز راه‌یافته و مانند MDF محکوم‌ به ماندن در فضای داخلی نیست. ازاین‌رو می‌توان HDF را در نقش کف‌پوش، نمای اداری، وسایل داخلی خودرو، صنایع الکترونیک و … یافت.

ترمووود چهارمین نسل چوب مصنوعی:

 در درجه بعدی پلی وود است و به علت آنکه از ترکیب چوب و ترموپلاستیک ساخته می‌شود، سازندگانش ادعا دارند، مقاومتی مثال‌زدنی را ارائه می‌دهد.

پلی یورتان نسلی مقاومتر از چوب مصنوعی:

با تمامی این بحث‌ها و دفاعیاتی که در مورد چوب مصنوعی ارائه‌شده، بازهم پلی یورتان پیروز میدان است. درب‌های ضد آب پلی یورتان در صحنه‌های پرحرارت شعله‌ور نمی‌شوند، در عرصه‌های مرطوب پوسیده و تکه نمی گردند، در همجواری با مواد شوینده آسیب نمی‌بینند و در برابر میکروب، ویروس و باکتری اجازه ورود آن‌ها را به سطح و جداره داخلی خود نمی‌دهد.

ویژگی‌های بارز چوب مصنوعی:

با ورود چوب مصنوعی، صنعت ساختمان اولین عرصه‌ای بود که به سرعت از این عنصر استقبال نمود و در جای‌جای خود چه در قالب درب و در چه در باب کف‌پوش، سقف کاذب، قفسه، کمد، رختکن حمام و … از آن استفاده فراوانی نمود. امروزه قطعات چوب مصنوعی پرکاربردتر حتی از فلزات و فولاد در این صنعت تکامل‌یافته است. ازاین‌رو مصنوعات چوبی را بسیار در بافت ساختمان‌ها می‌یابیم. در ادامه با چند مورد از مزایای این عناصر محبوب آشنا می شویم.

استحکام بیشتر از چوب:

از خصوصیات بارز چوب مصنوعی استحکام بالاتر آن نسبت به چوب طبیعی است. ولی به تبع این استحکام وقتی در کنار پلی یورتان قرار می‌گیرد، رنگ‌باخته و دیگر حرفی برای ابراز وجود ندارد. این تفاوت به قدری ملموس است، زمانی درب‌های ضد آب پلی یورتان به مصاف مکان‌های مملوء از رطوبت و بخارات داغ می‌بریم، حتی پس از سال ها نیز با کیفیت می‌مانند، اما چنین عملکردی را از درب‌های ساخته‌شده با چوب مصنوعی شاهد نیستیم.

عدم نیاز به رنگ‌آمیزی:

چوب مصنوعی در رنگ‌های متنوع تولید می‌شود و نیازی به رنگ‌کاری آن‌ها نیست، اما در صورت تخریب رنگ نیز امکان رنگ‌آمیزی مجدد برای این عناصر وجود ندارد. این ‌در ‌حالی است که پلی یورتان علاوه بر اینکه با تنوع رنگی بالا عرضه می‌شود و دارای رنگ هایی مقاوم و بدون تغییر است، می‌توان آن‌ها را بارها و بارها بدون مشکل رنگ نمود و بر جلا و درخشندگی‌شان افزود و با این ترفند دکوراسیون را تنوع بخشید.

عدم تاب برداشتن:

بسیار پیش می‌آمد که درب‌های ساخته‌شده با چوب طبیعی تاب بردارند و در جای خود به طور کامل فیکس نشوند که این معضل به‌خوبی در درب‌های ساخته‌شده با چوب مصنوعی مرتفع شده است. چوب مصنوعی در برابر تاب برداشتن و ترک خوردن مقاوم و پایدار است، اما در برابر ضربه و فشارهای سنگین مانند درب‌های ضد آب پلی یورتان مقاومت چندانی از خود نشان نمی دهند.

شکل‌پذیری بالا:

از دیگر برتری‌های چوب مصنوعی شکل‌پذیری بالای آن به نسبت چوب است. این نوع چوب را می‌توان به‌راحتی خم نمود، برش داد و به طرح و شکل موردپسند طراحی و اجرا کرد. این شکل‌پذیری بدان اجازه داده اکنون در تولید میز، مبل، تخت و … بدون محدودیت حضور یابد. ولی انعطاف بالای پلی یورتان را در آن باز هم مشاهده نمی‌کنیم و از نظر انعطاف‌پذیری پلی یورتان یک سر و گردن از چوب مصنوعی برتر است.

قیمت بسیار پایین:

تا قبل از ورود پلی یورتان محصولات چوب مصنوعی ارزان ترین کالاهای بازار بودند و کسانی که به دنبال درب‌هایی مقاومت‌تر از چوب و البته مقرون‌به‌صرفه‌تر بودند، حتما به‌گزینش این نوع خاص از چوب مبادرت می‌ورزیدند. ولی با روی کار آمدن پلی یورتان قیمت‌ها به‌راستی سیر نزولی یافت و امروزه درب‌های ضد آب پلی یورتان به نسبت تمامی کالاهای موجود در بازار اقتصادی‌تر و به‌صرفه‌تر هستند.

وزن سبک:

یکی از مشکلات عدیده درب‌های چوبی سنگین وزن بودن آن‌ها بود که این امر در چوب مصنوعی به‌خوبی برطرف شده، اما پلی یورتان شگفتی پدید آورده و با وزنی که باز هم از آن کاسته، در حال حاضر روانه بازار شده است. به‌گونه‌ای که درب‌های پلی یورتان بسیار سبک‌تر از نمونه‌های چوب مصنوعی بوده و این امر جابه‌جایی و نقل‌وانتقال آن‌ها را با سهولت بالایی همراه ساخته است.

رطوبت پذیری بالا:

با توجه به اینکه چوب طبیعی به هیچ وجه تحمل همراهی با رطوبت را حتی در مدت زمان محدود و چند ساعته ندارد، چوب مصنوعی مقاوم‌تر از آن معرفی می‌شود. ولی این بدان معنا نیست که تاب‌آوری مصنوعات چوبی در فضاهای همیشه مرطوب به‌پای پلی یورتان می رسد. به‌هرحال چوب مصنوعی با گذر زمانی محدود عدم مقاومتش در برابر رطوبت و بخارآب را نشان داده این در حالی است که پلی یورتان حتی در مجاورت با آب نیز پایدار و مستحکم می‌ماند. ازاین‌رو استفاده از آن در درب کشتی‌های بزرگ رواج یافته است.

نکته مهم: با این توضیحات می‌توان نتیجه گرفت اگرچه چوب مصنوعی توانسته در مقایسه با چوب طبیعی ویژگی‌هایی به‌مراتب ارزنده‌تر را ارائه دهد، اما در مقابل مزایای پلی یورتان توان برابری ندارد. ازاین‌رو حوزه‌های استفاده محدودتری را به خود اختصاص می‌دهد.

ضرورت پیوستن به صنعت چوب مصنوعی برای کشورها:

با تکیه ‌بر مزایای چوب مصنوعی می‌توان تا حد زیادی به‌ضرورت تجهیز شدن کشورها به این صنعت پی برد. ولی دلایل دیگری نیز وجود دارد که کشورها را مجاب ساخته تا به سرعت به این وادی وارد شوند و کارخانه‌های متعدد تولید چوب مصنوعی را از زباله‌ها و ضایعات شهری و صنعتی پدیدآورند. اگرچه در نگاهی علمی می‌توان بر این عمل مهر تأیید زد، اما تمامی این مزایای زمانی باارزش است که وجود پلی یورتان این نسل نوخواسته را نادیده بگیریم. امروزه درب‌های ضد آب پلی یورتان، مبل پلی یورتان، گچ بری های پلی یورتانی و … شرکت بازرگانی سکات توانسته‌اند به رقیبان بی‌بدیلی تبدیل شوند که عرصه را بر دیگر عناصر تنگ نمایند. بدین گونه ضرورت‌ها را تغییر داده و جهت‌گیری‌ها را به سمت و سوی پلی یورتان مایل ساخته‌اند.

در ادامه به دلایلی که سبب شد در دوره‌های پیشین همگان به سمت چوب مصنوعی مایل شوند اشاره می‌کنیم.

1. کاهش هزینه‌های تولید:

به‌راستی برش درختان و حمل آن‌ها تا کارخانه‌ها و احداث درختان جدید، برش‌کاری سخت و نیاز به نیروی‌های متخصص در این زمینه و بسیاری موارد دیگر سبب گشته، استفاده از چوب طبیعی در ساخت ابزارها و لوازم بسیار گران تمام شود.این در حالی است که چوب مصنوعی به علت مواد اولیه رایگان که از ضایعات تشکیل‌شده، قابل دسترس‌تر بوده، ازاین‌رو قیمت نهایی کالاهای ساخته‌شده با آن نیز به مراتب پایین‌تر می‌باشد.

2. حفظ محیط‌ زیست:

تولیدات حجم وسیعی از ضایعات شهری که هر روز بر مقدار آن افزوده می‌گردد، مشکل بزرگ تمامی جوامع بود. حال‌آنکه با تبدیل این پسماندها به محصولاتی کاربردی و مورد استفاده و بازگرداندنشان به چرخه مصرف، ایده جالب توجه و دوستدار محیط‌ زیست است که سبب اقبال عموم از آن شد. ولی به‌هرحال نمی‌توان درب‌ها و تجهیزات ساخته‌شده با چوب مصنوعی را مجدداً بازیافت نمود که این امر سبب تنزل جایگاه آن در مقابل درب‌های ضد آب پلی یورتان می‌شود.

3. تولید با سرعت بالا:

افزایش تقاضا سبب شده چوب طبیعی و محدودیت منابع آن نتواند، پاسخگویی چنین حجمی از نیازها باشد. ولی چوب مصنوعی با فراوان بودن ضایعات نگرانی کمبود مواد اولیه را نداشته و روش تولید راحت و سریع آن امکان تولیدی بی‌وقفه را فراهم می‌نماید. این تولید وسیع به‌گونه‌ای رقم خورده که صادرات چوب مصنوعی امروزه بخش مهمی از معادلات تجاری بین کشورها را به خود اختصاص می‌دهد.

4. کاهش قیمت‌های تمام‌شده:

بهره‌مند سازی طیف وسیع‌تری از مشتریان و رسیدن به سود بیشتر در همین حین نیاز به کالایی مقرون‌به‌صرفه‌تر از چوب را بیش از پیش نموده است. انواع درب‌ها، میز و صندلی‌ها و … چوب مصنوعی ضایعات را به پیکر خود دعوت نموده اند، ازاین‌رو قیمت‌های گزاف چوب طبیعی را ندارند. ولی در مقایسه با پلی یورتان و درب‌های ضد آب پلی یورتان بازهم قیمتی به‌مراتب بالاتر را ارائه می‌دهند و تنها این دست‌ساخته شرکت بازرگانی سکات است که امروزه با کاهش قیمت‌ها توانسته، این محصول را برای تمامی افراد با هر بودجه مناسب نماید.

5. ارتقا مقاومت محصولات چوبی:

علاوه بر کم بودن تعداد الوارهایی که امکان بهره‌برداری از آن‌ها در صنعت‌های وابسته به چوب است، دوام و ماندگاری ساخته‌های چوبی کم بوده و طول عمر محدودی دارند. چوب مصنوعی باهدف ارتقا مقاومت محصولات چوبی با ساختاری مهندسی‌شده، صنعت چوب و ملزومات آن را متحول ساخت اما نمی‌توان انکار کرد به واقع با پلی یورتان محبوب تاب برابری ندارد. پلیمرهای به کاررفته در پلی یورتان مقاومتی حیرت‌آور را به نمایش گذاشته‌اند و نه تنها ضدآب بودن از مزایای شاخص آن‌ها است، بلکه ضد اشتعال، ضد میکروب، ضدضربه و … بودن از آن‌ها عنصری پایدار در برابر گازهای سمی، مایعات اسیدی و … ساخته است.

6. حراست از منابع طبیعی:

اگر قرار باشد به قطع بی‌رویه درختان بپردازیم و با آن انواع ابزارهای زندگی را تهیه کنیم به حتم تا حال دیگر اثری از جنگل‌های ایران باقی نمانده بود. این در حالی است که حراست از منابع طبیعی مانند درختان یک وظیفه ملی است. چوب مصنوعی به تنه درختان بی‌نیاز است و با خرده‌های آن نیز می‌تواند به احداث کالاهایی بپردازد. حال‌آنکه پلی یورتان از همین خرده چوب ها نیز بی نیاز است و بدون آن می‌تواند، قامت برافراشته‌ای را به نمایش بگذارد.

کاربردهای چوب مصنوعی در قرن حاضر:

با تعاریف بسیاری که در باب چوب مصنوعی نمودیم، حتماً مشتاق هستید بدانید این عنصر در چه زمینه‌هایی کاربرد دارد. در واقع هرکجا که بتوان ردپایی از چوب را آنجا یافت مصنوعات چوبی نیز توانسته اند برسر کار آیند. این کاربری می‌تواند از منازل مسکونی و دکوراسیون و تجهیزات داخلی چون درب‌ها، پنجره‌ها، میز و صندلی، نرده پله ها، کف‌پوش‌ها و … را شامل شود و تا اداره‌ها برای ساخت پارتیشن، کمد، قفسه‌ها، کتابخانه و … ادامه یابد. حتی در فروشگاه‌های تجاری، پارکها در نقش نیمکت، حفاظ بزرگ‌راه‌ها، تابلوهای تبلیغاتی و … وسعت یابد.

ولی به واقع وقتی سخن از صحنه‌های کمی خشن‌تر و سخت‌تر چون صنایع پتروشیمی، نفت، برق، محیط‌ها با احتمال اشتعال بالا و … به میان می آید واگذاری آن به پلی یورتان و بهره مندی از مزایای آن کار پسندیده‌تری است. اگرچه MDF، HDF و … با عدم شکستن، ترک‌خوردگی، انحراف و … دارای مزایای عالی هستند، اما با امکان نفوذ عوامل تخریبی از بخش‌های پیچ‌ها، اتصال‌دهنده‌ها و … و همچنین عدم تحمل کافی در برابر حرارت‌های بالا، جرقه‌های جوشکاری، شرایط جوی نامساعد و …، گزینه‌ای ایدئال به شمار نمی‌رود. استفاده به عنوان درب کارخانه‌های ذوب فلزات، ساخت اسید و رنگ، اتاق‌های فرمان و … فقط از عهده درب‌های ضد آب پلی یورتان و الگوی ساخت ویژه آن‌ها برمی‌آید.

چگونگی تولید چوب مصنوعی در کارخانه‌های مربوط به آن:

چوب مصنوعی پس از جمع‌آوری ضایعات بازیافتی به شکل مواد اولیه و خام درآمده و تحت‌فشار باهم مخلوط شده و در نهایت به دو شکل پروفیل و ورق تبدیل می‌شوند. ورق‌ها به عنوان روکش مورد بهره‌برداری قرارگرفته و پروفیل‌ها در قالب سازه اصلی در تولید درب، پنجره، مبلمان و … کاربرد دارند. اگرچه چوب مصنوعی جایگزین خوبی برای چوب طبیعی به شمار می‌رود، ولی به همان نسبت و حتی در درجه‌ای قدرتمندتر پلی یورتان نیز می تواند در نقش جایگزینی برای چوب مصنوعی قد علم نماید. قالب‌گیری و پدیدآوردن بافتی یک دست از پلیمر پلی یورتان سبب شده از مرحله تولید تا اجرا و بهره‌برداری بر تمامی سازه های موجود برتری یابد و اکنون درب‌های ضد آب پلی یورتان به عنوان نمادی از این عناصر در عرصه‌های جهانی نیز حرف‌های زیادی برای گفتن داشته باشند.