درب ضد آب پلی اورتان ، جدیدترین معجزه در صنعت ساختمان
تا چندی پیش بخش مهمی از مصالح پرکاربرد در صنایع ساختمانی به چوب و مصنوعات چوبی اختصاص داشت، اما در حال حاضر متریال‌هایی مقاوم‌تری مانند پلی اورتان و به‌تبع آن درب‌های ضد آب پلی اورتان که توسط شرکت بازرگانی سکات تولید می‌شوند، جای آن‌ها را گرفته است.
استفاده از چوب به دلیل محدودیت منابع از یک‌سو و گران بودن و ماندگاری پایین این عنصر طبیعی از سوی دیگر، صرفه اقتصادی ندارد. ازاین‌رو مصنوعات چوبی به بازار وارد شدند و با ظاهری شبیه به چوب و مقاومتی به‌مراتب بیشتر از چوب توانستند تا دوره‌هایی شکوه و عظمت وصف‌ناپذیری نیز برای خود رقم بزنند.
ولی اکنون به‌راستی پلی یورتان جایگزینی بی‌بدیل برای تمامی این عناصر است. با نگاهی به نحوه تولید و طراحی مصنوعات چوبی درمی‌یابیم، بافت آن‌ها درگذر زمان استحکام ابتدایی خود را ازدست‌داده و دست‌خوش تغییرات نامطلوبی می‌شود.
برای مثال درب‌های ساخته‌شده با مصالحی چون چوب یا MDF در صورت هم‌جواری با آب پوسیده‌شده و علائم تخریب یکی پس از دیگری بر آن‌ها هویدا می‌گردد. در مقابل درب ضد آب پلی یورتان توانسته نه‌تنها در برابر رطوبت بلکه در مصاف با عوامل خطرزای دیگری مانند محیط جوی نامساعد، گرما، فشار و … نیز خوب و مقاوم ظاهر شود، ازاین‌رو در صنعت ساختمان به بخش‌های مختلف راه یابد.
در ادامه سعی می‌کنیم به معرفی بیشتر چوب و مصنوعات آن بپردازیم. در همین حین شمارا با پلی اورتان نیز آشناتر نماییم.
چوب طبیعی و ویژگی‌های ذاتی آن:
همان‌طور که همگان می‌دانند چوب طبیعی از برش تنه درختان به دست می‌آید و راه دیگری برای تولید آن نیست. از مهم‌ترین ویژگی‌های این عنصر که سبب محبوبیت بالای آن شده علاوه بر زیبایی، زود برش بودن در عین استحکام است. امکان ایجاد طرح‌هایی متنوع و در اشکال مختلف سبب شده، چه در طراحی داخلی به‌منظور احداث دکوراسیون و چه در ساخت سقف، محوطه‌سازی و همچنین تولید لوازم و تجهیزات منزل مانند کمد، مبل و … پراستفاده باشد.
از ویژگی‌های ذاتی این عنصر می‌توان به این موارد اشاره نمود:
- عدم وجود مقاومتی یکسان در بخش‌های مختلف به دلیل بافت ناهمگون چوب
- مقاومت کششی متفاوت در جهات عمودی و افقی
- مقاومت فشاری متغیر
- امکان تولید و تکثیر مجدد آن
- انعطاف‌پذیری عالی و شکل‌دهی سهل
- کاملاً ارگانیک و فاقد پسماندهای مضر شیمیایی
- کاملاً سازگاربامحیط‌زیست
در کنار تمامی این مزایا اما از مقاومت پایین آن در برابر رطوبت، حریق، هجوم حشرات و … نمی‌توان گذشت. ازاین‌رو به‌منظور تجربه یک زندگی عاری از هرگونه دغدغه نیاز به ورود عناصری جدیدتر و مقاوم‌تر احساس می‌شد. مهم‌ترین کاربرد چوب تهیه درب‌های ساختمانی چه داخلی و چه درب‌های ورودی است که پلی یورتان نیز در تکمیل رسالت چوب به این حوزه، قدرتمند ظاهرشده و اکنون درب‌های ساختمانی تولیدشده با آن را هم‌تراز فولاد مستحکم و ماندگار می‌یابیم.
چه بسیار پیش می‌آمد که درب‌های چوبی در زمستان‌ها تغییر شکل پیداکرده و یا محل تجمع حیوانات موذی می‌شد، اما اکنون چنین معضلاتی را در درب‌های ضد آب پلی اورتان به‌هیچ‌وجه شاهد نیستیم.
انواع چوب طبیعی پرکاربرد در صنعت ساختمانی:
ایران به دلیل جنگل‌های وسیع توانسته در صنعت چوب و تولیدات آن قدرتمند حضور یابد و اکنون انواع چوب طبیعی پرکاربرد در صنایع مختلف را می‌توان در گوشه و کنار این سرزمین پربرکت یافت. به‌گونه‌ای که تا حد زیادی از واردات آن بی‌نیاز هستیم.
چوب طبیعی راش:
محل رویش و زیستگاه اصلی چوب راش را جنگل‌های گیلان و مازندران می‌دانند و آن را به‌واقع مرغوب‌ترین نوع به‌منظور مصرف در صنایع گوناگون برمی‌شمارند. اگرچه مقاومت عالی آن در برابر انواع حشرات و قارچ‌ها مثال‌زدنی است، اما از وزن سنگین آن نمی‌توان گذشت که سبب شده تولیدات مختلف با آن دارای وزن‌های بالایی باشند.
حال‌آنکه مهم‌ترین مشخصه پلی یورتان و به‌تبع آن درب‌های ضد آب پلی اورتان وزن کم درعین‌حال استحکام بی‌نظیرشان است.
چوب طبیعی گردو:
چوب درخت گردو به دلیل زیبایی بی‌حدوحصرش به‌صورت وسیع در کارهای زینتی و ساخت انواع منبت و معرق‌کاری‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد. ولی بافت ریز سبب برش سخت آن شده و وزن سنگین قیمت نهایی سازه‌های تولیدی با آن را گران می‌نماید. این در حالی است که یکی از مشخصه‌های بارز سازه‌های پلی اورتانی قیمت به‌صرفه و مناسب آن‌ها است.
چوب طبیعی ملچ:
درب و پنجره‌های ساختمانی را بیشتر به چوب ملچ واگذار می‌کنند و از بافت نیمه سخت آن در جهت مقاومت بخشی به این تولیدات چوبی بهره می‌برند، اما این سختی در قیاس با درب‌های ضد آب پلی یورتان بسیار ناچیز است. البته اگر بتوان از وزن سنگین چوب ملچ صرف‌نظر نمود، مقاومت خوب این چوب در برابر ضربه تحسین‌برانگیز بوده، اما بازهم تاب برابری با پلی اورتان و سازه‌های تولیدشده با آن را ندارد.
چوب طبیعی روسی:
کسانی که در طراحی دکور به رنگ‌های سفید بیشتر تمایل دارند، چوب روسی وارداتی را انتخاب می‌کنند و از جنس نرم و سبک آن و انعطاف‌پذیری‌اش که در ساخت مبلمان، کتابخانه، میز تلویزیون و … خوب عمل می‌کند، بهره می‌برند.
حال که با چوب و انواع مختلف آن کم‌وبیش آشنا گشتید، باهم مروری بر انواع چوب مصنوعی نیز خواهیم داشت تا از پیشرفت‌های این صنعت و پله‌های ترقی آن نیز مطلع شوید.
آشنایی با انواع مختلف مصنوعات چوبی موجود در بازار ایران:
تنوع بی‌نظیری از مصنوعات چوبی را اکنون در بازارهای ایران می‌یابیم که خود را به طرح و رنگ‌های متمایز نیز آراسته‌اند و گاهاً بانام ضدآب، ضد حریق، ضدضربه و … نیز به فروش می‌رسند. البته تا حدی می‌توان این ادعا را صادق دانست، زیرا تا زمانی که پلی اورتان به بازار وارد نشده و تعریفی واقعی را از ضد آب بودن را عرضه نکرده بود، همگان گمان می‌کردند که کمی پایداری مصنوعات چوبی در برابر رطوبت، نسبت به چوب طبیعی را می‌توان در زمره کالاهای ضد آب تلقی نمود.
ولی با ورود پلی یورتان اوضاع تغییر کرد و این عنصر توانست تصویری واقعی و عینی را از خواصی چون ضد اشتعال، ضدپوسیدگی، ضد خوردگی و … ترسیم نماید. اکنون درب‌های ضد آب پلی یورتان سرآمد درب‌های ساختمانی، چوب و فرآورده‌های چوبی را به کناری گذاشته و با ظاهری چوب مانند و زیبا اما باطنی به‌اندازه فولاد مستحکم و غیر قابل‌نفوذ، دریچه‌ای جدید را به روی محصولات چوبی گشوده است.
در ادامه با انواع متریال‌های مورداستفاده در مصنوعات چوبی و مزایای و معایب آن‌ها آشنا شده و در این میان به قیاسی مختصر نیز بین این عناصر با پلی یورتان می‌پردازیم.
ام‌دی‌اف رایج‌ترین عنصر در میان انواع مصنوعات چوبی:
ام‌دی‌اف‌ها گاه به‌عنوان روکشی بر روی چوب‌های طبیعی مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند و گاه خود به‌عنوان سازه اصلی انتخاب می‌شوند. ورق‌های فشرده MDF به‌راستی در بدو ورود به علت اینکه سازه‌ای بسیار شبیه به چوب اما باقیمتی پایین‌تر را عرضه نمودند، به‌یک‌باره استقبال عمومی را به سمت خود جذب کردند و به‌مرورزمان به‌منظور ارتقا کیفیت انواع رنگ‌های ضد آب، لاک‌های مقاوم و … را در قالب یک روکش به ساختار خود افزودند.
ولی به‌هرحال بافت چندلایه و زیربنایی که از چوب وام‌دار است به این متریال اجازه نداد که درنهایت پایداری چندانی را از خود به نمایش بگذارد. به‌گونه‌ای که امروزه کابینت‌ها، کمدها، درب‌ها و … ساخته‌شده با این عنصر نه‌تنها در مقایسه با درب‌های ضد آب پلی یورتان مقاومت چندانی ندارند، بلکه در مقابل دیگرگونه‌های مصنوعات چوبی نیز چندان پایدار و مستحکم نیستند.
اچ‌دی‌اف عنصری پیشرفته‌تر و بر خواسته از ام‌دی‌اف در میان انواع مصنوعات چوبی:
ازآنجایی‌که سعی مهندسان بر ارتقا همه‌جانبه محصولات مختلف معطوف بوده است، می‌توان اچ‌دی‌اف را گونه‌ای پیشرفته‌تر از ام‌دی‌اف‌های آسیب‌پذیر دانست. بالا بردن چگالی در جهت افزایش کیفیت تمهیدی جالب‌توجه بود که سبب تولد اچ‌دی‌اف‌ها با ظاهری شبیه به ام‌دی‌اف اما مقاومتی بیشتر شد. این دوام و استحکام به‌گونه‌ای است که از آن‌ها در ساخت کفپوش‌ها استفاده می‌شود.
ولی متأسفانه متأثر شدن از رطوبت و تغییر شکل و دفرمه شدنشان در برابر آن عامل، سبب شده کارایی آن‌ها به موارد خاصی محدود و محدودتر شود و دیگر از آن‌ها انتظار حضور در نمای دکوراتیو ساختمان‌ها را نداشته باشند.
نئوپان قدیمی‌ترین و کهن‌سال‌ترین عنصر در میان انواع مصنوعات چوبی:
دیگر هر فرد با هر مقدار اطلاعات کم و ناچیز نیز می‌داند که خرده‌های چوبی که با رزین و تحت حرارت به هم متصل شده و بافتی یکدست را پدید آورده‌اند، ضعیف‌ترین نوع مصنوعات چوبی به شمار می‌روند. نئوپان تاب تحمل رویارویی با هیچ‌کدام از دیگر متریال‌های چوبی را ندارد و از آن کمتر در عرصه سختی چون درب‌های ضد آب بهره می‌برند و استفاده‌اش را منوط به صحنه‌های سبک‌تری مانند کتابخانه، کمد و … می‌کنند.
ازاین‌رو قیاس آن با پلی یورتان و درب‌های ضد آب پلی یورتان یک مقایسه غیرمنطقی می‌باشد و کاملاً مشهود است که نتیجه به نفع پلی اورتان به خاتمه برسد.
کامپوزیت ترکیبی از ضایعات چوبی و منعطف‌ترین ماده در میان انواع مصنوعات چوبی:
اذعان می‌دارند که کامپوزیت را از ضایعات چوبی می‌سازند، یعنی تحت گرما و فشار تراشه‌های چوبی، ضایعات پلاستیکی و خاک‌اره را با چسب و رزین مخلوط نموده و ماده‌ای مقاوم و بادوام را پدید می‌آورند که در برابر هوا و رطوبت تاب‌آوری قابل قبولی را از خود نشان می‌دهد.
این ساختار منحصربه‌فرد سبب شده بتوان به نسبت دیگر مصنوعات چوبی بر منعطف بودن آن حساب بازنمود. ولی به‌واقع فشرده‌سازی این مواد و مقاوم‌سازی آن‌ها تحت دما و فشار کجا و بافت منسجم و پلیمری پلی یورتان و عدم وجود هرگونه منافذ در بافت این ماده نوظهور کجا، ازاین‌رو است که ادعا می‌شود پلی یورتان بی‌رقیب و سر افزار در هر قیاسی پیروز میدان است.
هایگلاس زیباتر و شکیل‌تر در میان انواع مصنوعات چوبی:
به‌شرط آنکه بتوان بر ارائه صحیح ورق‌های هایگلاس اعتماد داشت، این عناصر به علت وزن کم و جنس براق و درخشنده‌شان محبوبیت بالایی دارند. ولی متأسفانه آنچه در بیشتر محصولات ساخته‌شده با این متریال شاهد هستیم، عدم پرس‌کاری صحیح و استفاده از دستگاه‌های استاندارد است که سبب تولید محصولی با کارآمدی پایین می‌شود.
ازاین‌رو حضور آن در قالب درب ساختمان یا محصولاتی مانند کابینت‌ها و قفسه‌های آشپزخانه که دائماً در مجاورت رطوبت و بخارات داغ هستند، چندان توصیه نمی‌شود. این در حالی است که پلی اورتان نه‌تنها در برابر بخارات مکان‌های داخلی چون سونا، جکوزی، حمام و … مقاوم است، بلکه در برابر اشعه ماوراءبنفش، اسیدها، مواد قلیایی، گازهای سمی و واکنش‌پذیر و … نیز بدون کوچک‌ترین خللی، عملکرد بهینه خود را حفظ می‌کند.
پلی‌گلاس این نسل پیشرفته‌تر هایگلاس در میان انواع مصنوعات چوبی:
بسیاری گمان می‌کنند، درب‌های پلی‌گلاس که نسلی پیشرفته‌تر و دارای جذابیت‌های بصری و فنی بسیاری هستند، توانسته‌اند به رقیبانی سرسخت برای درب‌های ضد آب پلی یورتان بدل شوند. حال‌آنکه اگرچه پلی‌گلاس امروزه در قالبی صیقلی‌تر، جذاب‌تر و باکیفیت‌تر از نمونه‌های دیگر مصنوعات چوبی به بازار فروش واردشده، اما آن نیز به دلیل عدم تحمل در برابر عواملی مانند حرارت به‌واقع توانایی چندانی را در برابر پلی یورتان به نمایش نمی‌گذارد.
همچنین خش‌پذیر بودن پلی‌گلاس و احتمال شکستن آن در ضربه‌های شدید آن را از فهرست رقیبان سرسخت پلی یورتان خارج ساخته است. شرکت بازرگانی سکات به‌عنوان تنها مجری درب‌های پلی بورتانی کوشیده تا عنصری ازهرجهت قابل‌رقابت با نمونه‌های خارجی و داخلی را عرضه نماید و در حال حاضر به‌عنوان تنها مجری این نوع درب‌ها با ارائه کالایی مرغوب، رسالت خود را به‌خوبی به انجام رسانده است.
پی‌وی‌سی معروف‌ترین متریال در میان انواع مصنوعات چوبی:
در صنایع مختلف همیشه سعی بر آن بوده از موادی استفاده شود که امکان تجدید پذیری داشته و بتوان به کمک این مزیت محیط‌زیست را از آلودگی‌ها حفظ نمود. ولی با نگاهی به مزایای PVC تجزیه‌پذیری و بازگشت به طبیعت در آن جایگاهی ندارد.
شما می‌توانید پلی یورتان را دوباره به مواد اولیه خود تبدیل نموده و در ساخت دیگر تجهیزات مورداستفاده قرار دهید و بر روی بازطراحی آن حساب ویژه بازنمایید. بدین ترتیب است که باوجود ویژگی‌های شاخصی در PVC چون عدم اشتعال، وزن سبک، عدم خوردگی، قیمت به‌صرفه و … بازهم در زمان انتخاب بیشتر افرادی که به ویژگی‌ها و برتری‌های پلی یورتان اشراف کامل دارند، به سراغ آن رفته و هیچ متریال دیگری را امین نمی‌دانند تا بابت آن هزینه‌ای متقبل شوند.
پلی‌وود معروف به تخته سه لا، در میان انواع مصنوعات چوبی:
پلی‌وود از لایه‌های نازک چوب و ترموپلاستیک که بر روی‌هم فشرده‌شده‌اند، تشکیل می‌گردد. فشرده‌سازی تحت زاویه 90 درجه و استفاده از رزین برای اتصالی بادوام‌تر، باعث پیدایش ویژگی‌های خاصی در این محصول شده است که از آن می‌توان به استحکام بیشتر، تغییر شکل راحت‌تر، مقاومت در برابر کپک، دما، رطوبت و … اشاره نمود. این نوع چوب مصنوعی را می‌توان به هر حالتی پس از پیچاندن و کشیدن درآورد، بدون آنکه در بافت منسجمش مشکل و خللی ایجاد شود.
اکنون در دکوراسیون‌های اداری و مسکونی به‌کرات از این عنصر بهره می‌برند، اما اگر به ماده‌ای مقاوم‌تر که از مواد اولیه‌ای مرغوب‌تر در ساختش استفاده‌شده نیازمند باشند، محصولات پلی یورتان را برمی‌گزینند. آنچه شاکله اصلی پلی‌وود را می‌سازد بامبو، پوسته بادام‌زمینی و کاه است که به‌راستی در قیاس با پلیمر پلی اورتان به‌راحتی میدان را به این عنصر مقاوم واگذار می‌کنند.
فویل نهایی‌ترین عنصر در میان انواع مصنوعات چوبی:
فویل یا لترون را از چندین لایه که به مدد چسب به هم پرس می‌شوند، در کارخانه‌ها و تحت شرایط خاصی می‌سازند. طرح چوب مانند و استحکامی به‌مراتب بیشتر از چوب سبب شده از آن در ساخت انواع کمد، کابینت، درب‌های اتاق و … استفاده شود. ولی وقتی آن را برای حضور در قالب درب‌های بیرونی ساختمان دعوت می‌کنند، چندان قوی در این عرصه ظاهر نمی‌شود و همین امر تمایل به استفاده از آن‌ها را کاهش داده است.
پلیمر یکپارچه به‌کاررفته در درب‌های ضد آب پلی یورتان به این درب‌ها اجازه داده تا عوارض درب‌های فویل را از خود دور سازند و استحکام را به‌گونه‌ای بی‌مثل و مانند به نمایش بگذارند. ازاین‌رو شاید بتوان در عرصه‌هایی خاص بر لترون و کارایی آن حساب بازنمود، اما در محیط‌های همیشه مرطوب موضوع فرق می‌کند و بهتر است از عناصری مقاوم‌تر استفاده شود.
نحوه و چگونگی ساخت مصنوعات چوبی:
زمانی که دانشمندان سعی در یافتن جایگزینی برای چوب داشتند، به‌واقع هدف والایی را دنبال می‌نمودند و آن پرهیز از قطع بی‌رویه درختان و رسیدن به محصولاتی هم‌ردیف چوب بود. با نگاهی به مدل‌های مختلف مصنوعات چوبی درمی‌یابیم که این هدف تا حد زیادی تحقق‌یافته است. ولی وقتی از باب مقوله مقاوم‌سازی به این عناصر نگاهی می‌اندازیم متوجه می‌شویم، توانمندی قابل‌توجهی را در این عناصر شاهد نیستیم.
بدون انکار چوب ماده‌ای گران‌بها است که استفاده از زباله‌ها و ضایعات شهری به‌جای آن در ساخت انواع مبلمان، تجهیزات منزل، دکوراسیون و … ایده‌ای ارزشمند است. حال‌آنکه اگر بتوان در این مسیر بازهم به‌پیش رفت و به‌جای عناصر کم‌دوامی مانند پلاستیک، کاغذ، براده‌های چوب و …، پلی یورتان را به خدمت گرفت مسلماً سازه‌هایی به‌مراتب مستحکم‌تر را به دست خواهیم آورد. در ادامه به چگونگی تولید مصنوعات چوبی می‌پردازیم.
تولید مصنوعات چوبی به شکل ورق:
در این روش تولیدی مواد بازیافتی به شکل مخلوطی یکدست درآمده و تحت‌فشار به یکدیگر پرس می‌شوند. در این زمان بسته به نوع ضایعات آن‌ها را خرد، خمیر یا ذوب می‌کنند تا مخلوط به‌دست‌آمده به‌قدر کافی همگون باشد. سپس مواد حاصله را به‌صورت ورق‌هایی پرس‌کاری شده درآورده و روانه بازار می‌کنند.
تولید مصنوعات چوبی به شکل پروفیل:
در تولید مصنوعات چوبی به شکل پروفیل نیز تمامی مراحل به همین صورت پیش می‌رود، فقط در قسمت نهایی به‌منظور تولید پروفیل، مواد حاصله را اکسترود نموده و چوب مصنوعی پروفیل شکل را تولید می‌نمایند. درگذشته این عناصر می‌توانستند مقاوم‌ترین درب‌ها را پدیدآورند، اما با ورد درب‌های ضد آب پلی یورتان مقاومت تعریفی نو یافت و اکنون درب‌های پلی اورتانی پیشتاز و سردمدار صنعت چوب و مصنوعات چوبی، جایگاه رفیع و غیرقابل‌دسترسی را از خود به نمایش گذاشته است.